een dansfilm in een zeecontainer met als thema de transatlantische slavernij.
Voor meer info over het project, zie helemaal onderaan.

DE NATIONALE REIS IS BEGONNEN
Reisschema:
Middelburg: 8 t/m 17 maart 2024 (behalve zaterdag 16 maart)
contextprogrammeringspartner CBK Zeeland
Rotterdam: 13 april t/m 27 april
contextprogrammeringspartner Maritiem Museum Rotterdam
IJmuiden: 30 april t/m 12 mei
contextprogrammeringspartner Schouwburg&Filmtheater Velsen
Den Helder: 21 juni t/m 23 juni
contextprogrammeringspartner Triade Den Helder
Amsterdam: 29 juni t/m (nnb)
contextprogrammeringspartner Keti Kotifestival

Vrijdag 8 maart 2024
Opening in Middelburg
Op 8 maart 1733, tussen 00u en 4.00u, sprongen vijf vrouwen, gevangen als handelswaar op het slavenschip Hof van Zeeland, van boord. Dit staat als een koele notitie in het logboek. Eén vrouw vond de dood. Het verhaal van de dansfilm is hierop gebaseerd.

vlnr: Afra Jonker (productie en idee), Monique Duurvoort (regie, choreografie en script), Pleun Meijer van CBK Zeeland en Eduard Smit, wethouder.

Slavenhandelsarchief in dansfilm Armazoen – Zeeuws Archief
De foto is uit de publicatie van het Zeeuws Archief

https://www.facebook.com/share/p/pn1MEgQi4oeg3iar/?mibextid=WC7FNe
Ook ‘Wij zijn de stad’ heeft een post geplaatst.

Donderdag 7 maart 2024
De zeecontainer is net geplaatst op het plein Onder den Toren in Middelburg.

Donderdag 7 maart 2024
De zeecontainer wordt opgehaald door vrachtwagenchauffeur Johan uit Goes, hij brengt Armazoen naar Middelburg in Zeeland en bleek geïnteresseerd in het verhaal.


Hieronder een visuele impressie van het werkproces

INRICHTING ZEEZONTAINER

Dinsdag 4 maart 2024
Over vier dagen, op vrijdag 8 maart 2024, opent Kunstproject Armazoen,
Afra Jonker gaat vandaag verder met het verven van de zeecontainer.

De zeecontainer staat bij de werkplaats van Joep Vermeulen, production designer bij de dansfilm, en staat momenteel ook elke dag te klussen.

MONTAGE

Maandag 15 januari 2024
Monique (rechts) en Richelle (links), editor, zijn begonnen met de montage.
Nu zie je nog chromakeyverf op de studiovloer. Ömür (vfx artist)vervangt dit later door de letter J van het eerste woord in het logboek van het scheepsjournaal van het slavenschip Hof van Zeeland.

Detail eerste bladzijde van het logboek: de letter J met de ou als begin van het woord ‘Journaal’.

FILMOPNAMEDAGEN

Zondag 7 januari 2024
Voorbereiding voor het laatste shot van het kwartslaggedraaide scheepsruim, rechts op de foto.
De figuratie neemt plaats in de compartimenten, nu nog zittend op de rand, zodirect zittend of met de rug liggend op de grond zodat alleen hun kruinen respectievelijk voetzolen te zien zijn bij de opnamen .

Desta vertolkt ‘De Vrouw’, het enige personage naast de 32 figuranten.

Ruis LR 55

Samora (visagie en kostuum) en Monique werken make-up van Desta bij.

Monique, Nicole (cinematograaf), Joep (production design) en Merlijn (Jib operator) bespreken een van de shots die allemaal keurig op volgorde hangen.

Joanne (links) zorgt ervoor dat iedereen heerlijke maaltijden krijgt en regelmatig iets lekkers.

Damani (links) en Juanita (rechts) begeleiden alle 32 figuranten zodat ze op tijd op de juiste plaats zitten, en op tijd even kunnen relaxen.

Ömür, links (VFX bewerking) en Marjoke rechts (focus puller) bespreken een van de shots op het bord.

Afra (producent) is regelmatig op de set en legt regelmatig vast wat er gebeurt.

DECORBOUW en OPZETTEN LICHTPLAN L in de filmstudio

Donderdag 4 januari 2024
Joep laat aan Rens zien hoe hij reepjes zelf geknipt folie in de twee schijven heeft geweven om al draaiend het watereffect te kunnen creëren.


In een van de Allard Studio’s waar we in deze eerste week van het jaar zes opnamedagen hebben en twee decorwisselingen (letter J in chromakeyverf en het kwartslaggedraaide scheepsruim), zijn Joep en assistent Rens bezig de trussenconstructie op de juiste hoogte te krijgen.

Kees legt de planken klaar om geschuurd te worden, zodat Desta veilig op blote voeten over de planken(scheepsbalken) kan bewegen.

FILMOPNAMEDAG
Woensdag 3 januari 2024
Merlijn, links jiboperator, beweegt de camera vloeiend mee met de bewegingen van Desta.

Marjoke regelt als focuspuller de scherpte en de verlegging daarvan. Levert prachtige shots op.

Samora zet nog even iets vast bij het jurkje van Desta. Monique staat rechts.

Ömür en Monique checken het camerabeeld op de monitor.

Nicole (hoofd camera) legt het shot dat gedraaid gaat worden uit aan Merlijn (jib operator), Marjoke (focuspuller) en Ömür. Joep (production design) en Jasmijn (runner) kijken mee.


VERVEN DECOR voor de filmopnamen
Dinsdag 2 januari 2024
De voorbereiding in de filmstudio voor de eerste opnamedag op 3 januari is het verven van de letter J met chromakeyverf op de grond. Ömür (vfx artist) kan dan in de vfx bewerking de echte letter J (eerste letter uit het logboek van het slavenschip Hof van Zeeland) er in zetten.


Ömür (vfx artist) brengt markers aan op de grond voor de latere VFX bewerking van de letter J.


Vrijdag 22 december 2023
Monique en Desta hebbeb de laatste repetitie in de dansstudio.

©©Boa Producties

Woensdag 13 december 2023
Vandaag hebben we in het duikersbad van CWTC in IJmuiden de opnamen voor de onderwaterscène gedaan. Hieronder zijn ze de juiste camerainstellingen aan het kiezen.
Van l naar r: Ömur (vfx bewerking), Nicole (cinematograaf), Joep (production designer).

De onderwateropnamen worden door Nicole door het raam genomen, op de begane grond.

De crew die bij het bad aan het werk is houdt via een walkietalkie contact met de Nicole die beneden op de begane grond door het raam filmt.

Zondag 17 december 2023
Vandaag zijn de audio-opnamen gemaakt van het lied Mi Nene door zanggroep Prefuru in de studio van Nino. Daarna spreekt Joep de kapiteinsstem nog in.
Links onder Percy Holland, begeleiding Prefuru, staat met Monique mee te luisteren naar de zangers.
Daaronder, kleine foto, Monique die instructies geeft en rechts Nino die aandachtig en kritisch luistert naar het zingen. En daaronder Joep, die de kapiteinsstem inspreekt.

Vrijdagavond 1 december 2023
Sjouke (links) traint ons hoofdpersonage Desta in een zwembad voor de filmopnamen van de onderwaterscène die op 13 december 2023 worden gedaan. Dan is hij ook aanwezig om Desta te begeleiden.

Dinsdag 28 november 2023
Dit is onze eerste opnamedag, het open- en dichtgaan van het logboek van het slavenschip Hof van Zeeland. Het filmen doen we in de werkplaats van Joep.
Op de foto van links naar rechts: Monique (regie), Nicole (cinematografie) en Joep (production design).

Donderdag 2 november 2023
In een van de Allard Studio’s, waar we ook gaan filmen, testen we camerabewegingen met de jib. Monique is stand-in voor Desta die de rol van ‘de vrouw’ gaat vertolken. Links Merlijn (operator), Monique (regie) op de monitor, Nicole (cinematografie).

© Boa Producties

Maandag 20 februari 2023
Monique heeft een werksessie met Victor Gama, componist, die de soundscape voor de dansfilm gaat ontwerpen.

© Boa Producties

Maandag 7 november 2022
Monique en Joep bezoeken het duikersbad van CWTC in IJmuiden met het oog op de onderwaterscène.

Vrijdag 28 oktober 2022
Hugo (Bausch, illustrator) bespreekt met Monique de tekeningen die hij voor het storyboard heeft gemaakt.

Dinsdag 13 september 2022
Ernie (scriptcoach), Nicole en Ömür zijn aanwezig bij een repetitie met Desta.
Nicole schetst mogelijke camerabewegingen.

Vrijdag 26 augustus 2022
Joep brengt in de dansstudio waar Monique met Desta repeteert, een trus met houten plank dat dient als scheepsbalk. Dit is het begin van de constructie voor het kwartslaggedraaide scheepsruim als decor voor scène 2. Desta kan zo de choreografie alvast uitproberen en oefenen op deze smalle scheepsbalk.

Maandag 22 augustus 2022
In de werkplaats van Joep testen we een constructie voor het kwartslaggedraaid scheepsruim, decor voor scène 2 van de dansfilm.

Maandag 8 augustus 2022
Op een zonnige en warme zomerdag bespreekt Monique bij Joep (production designer) bij zijn tuinhuis, het ontwerp voor het kwartslag gedraaide scheepsruim als decor.

© Boa Producties

Monique visualiseert de breedte van wat de scheepsbalk moet gaan worden waar het hoofdpersonage overheen gaat lopen in de film.

© Boa Producties

Joep schetst de eerste lijnen op papier van wat de trussenconstructie gaat worden, voor de vormgeving van het kwartslaggedraaide scheepsruim.

Zondag 7 augustus 2022
Uitleg van Monique aan Nicole en Ernie (scriptcoach) van haar ideeën mbt het filmen van de letter J (eerste letter van het logboek van het slavenschip Hof van Zeeland).

Nicole probeert camerabewegingen uit van de voeten die bewegen over de letter J. Ernie maakt een werkvideootje.

Dinsdag 2 augustus 2022
De eerste sessie met bijna ons hele team : Percy (leiding zanggroep Prefuru die in de dansfilm het lied Mi Nene zingt, geschreven en gecomponeerd door Gleone Kensenhuis); Ernie, Hugo, Monique, Desta en Nicole. Ömür is online aanwezig op de laptop.


Hieronder meer informatie over Kunstproject Armazoen

Kunstproject Armazoen is een concept van Monique Duurvoort en Afra Jonker en bestaat uit
1) een dansfilm (12-15 min, script, choreografie en regie Monique Duurvoort, naar een idee van Afra Jonker
2) vertoning in een reizende zeecontainer, nationaal en internationaal

“The great force of history comes from the fact that we carry it within us, are unconsciously controlled by it in many ways, and history is literally present in all that we do.” (James Baldwin, The Price of the Ticket: Collected Nonfiction, 1948-1985).

Tekening uit het storyboard ©Hugo Bausch

Motivatie Monique Duurvoort 
De zee herbergt vele verhalen over onze Nederlandse geschiedenis. Verhalen over onze beroemde, avontuurlijke en heroïsche zeehelden die koers zetten naar vreemde continenten om handel te drijven. Verhalen over de rijkdom die dit ons land bracht. Nauwkeurig vastgelegde verhalen die we vandaag de dag nog terug kunnen vinden in vele musea, boeken, gebouwen en wat al niet meer.

Het scheepsjournaalfragment uit het logboek van het slavenschip Hof van Zeeland.


Verhalen over een deel van onze geschiedenis en handel, waarbij generaties Afrikanen werden getransporteerd en verspreid van het ene naar het andere continent, in onmenselijke omstandigheden, vaak met de dood tot gevolg. Deze verhalen zijn echter minder nauwkeurig vastgelegd. Verhalen die iets kunnen zeggen over mijn zwarte achtergrond. Soms komt zo’n verhaal onverwacht aan de oppervlakte, zoals in het verslag van het scheepsjournaal van ons slavenschip Hof van Zeeland varend (1732 – 1734) tussen Vlissingen en Angola. In een fragment staat de ontsnappingspoging beschreven van de (of moeten we zeggen ‘ons’?) handelswaar: de sprong van ‘vijf negerinnen’ in zee. Deze paar ogenschijnlijk onopvallende zinnetjes, opgeschreven als een mededeling, een notitie bijna, zonder emotie, deze zinnen vormen de basis van de dansfilm.

Motivatie Afra Jonker

De directe aanleiding tot dit project was de vraag of ik mee zou willen werken aan het evenement KUnSTPLAATS in Hoek van Holland dat op 4 en 5 mei in 2013 gehouden zou worden. Het thema was ‘Vrijheid’. In dit jaar werd nationaal ook 150 jaar afschaffing slavernij herdacht. Als er miljoenen mensen eeuwenlang hun vrijheid is ontnomen dan is het wel tijdens en als gevolg van de trans-Atlantische slavernij. ‘Daar wil ik als universeel thema iets mee doen, én met de zee’ was het eerste dat in me opkwam toen ik nadacht over mijn bijdrage. De zee als symbool van vrijheid en beroving daarvan, van eindeloosheid, van verborgen en onbekend leed. En het moest een korte dansfilm worden die zou gaan reizen langs de kust van Nederland. Maar ik wist ook: dit moet ik niet zelf gaan doen, witte vrouw.

Tussen 1999 en 2016 ben ik talloze keren in Suriname geweest door vriendschap, werk en liefde, in die volgorde. Hoe vaker ik er kwam des te witter ik werd. Mijn blik op de (geschiedenis van de) Nederlandse samenleving veranderde in die jaren compleet. En nog steeds word ik regelmatig geconfronteerd met mezelf als deel van ‘White Supremacy’. Het zit diep.

Op zoek naar samenwerking met een zwarte choreografe kwam ik al snel Monique Duurvoort tegen. De ontmoeting met haar was bijzonder. Ik benaderde haar omdat ik dans bij uitstek de kunstdiscipline vond die op mijn gekozen locatie de zee, het thema Vrijheid tot haar recht kon laten komen, en in visuele beweging uitdrukking kon geven aan emoties die de zee bij je oproept. Monique Duurvoort heeft diepe verwantschap met het slavernijverleden. Haar allereerste opzet die ze voor haar choreografie schreef ontroerde mij. Ze gaf op zeer persoonlijk wijze uiting aan het gemis aan dat deel van de geschiedschrijving, dat bewust verborgen is gehouden door witte dominantie. Het verwarde mij. Ze confronteert mij met het verschil tussen hoe ik naar de zee kijk en hoe zij naar de zee kijkt, wat zij mist en ik niet, maar waar ik wel deel van uitmaak, van diezelfde geschiedenis, ik speel een rol in hetzelfde verhaal. Ze laat mij ervaren hoe verschillend we in de geschiedenis en dus in het heden staan, het verschil tussen zwart en wit perspectief.

Het ontroert me weer hoe ze reageert als in 2015 Peter Sijnke, historicus bij het Zeeuws Archief, ons attent maakt op het logboekfragment van het Zeeuwse slavenschip Hof van Zeeland. Ze is aangeslagen door de koele rationele toon en haaks daarop de betekenis van de tekst. Het laat haar niet meer los. Een ogenschijnlijk klein drama, een sprong van vijf vrouwen in zee in de nacht van 8 op 9 maart 1733 voor de kust van Angola, maar het staat voor eeuwenlange onderdrukking en mishandeling van tot slaafgemaakten wat nog steeds doorwerkt in het (institutionele) racisme van nu.

Maar haar reactie is ook choquerend voor mij: waarom voel ik bij lange na niet die heftige emotie die het bij haar wel oproept? Het heeft bij mij echt tijd nodig gehad om ten volle tot mij door te laten dringen wat er eigenlijk in deze tekst staat en de gehele context ervan. Schaam ik me daarvoor? Ja zeker. Maar tegelijkertijd realiseer ik me hoe ongelooflijk belangrijk het dus is om al deze verhalen keer op keer te horen, te vertellen en door te geven. De zee zal na het zien van deze film voor niemand meer hetzelfde voelen. Dit verhaal van de zee is confronterend maar geeft ook kennis en inzicht die ons dichter bij elkaar zal brengen. Deze ervaring wil ik delen met iedereen.